عقد صلح صفر تا صد⚖️【جدیدترین آپدیت 1404】

عقد صلح یکی از مهمترین عقود در قانون مدنی ایران است. از آنجا که به ظاهر بسیار ساده به نظر می رسد، افرد با انعقاد این عقد، بدون پشتوانه و آگاهی حقوقی برای خود مشکلات عدیده ای می ستزند. به دلیل اهمیت این عقد به ظاهر ساده، این مقاله را با راهنمایی بهترین وکیل در تهران ترتیب داده ایم. اگر در مورد این عقد سوالی در ذهن دارید یا بهذ دنبال نمونه ای از این عقد یا صلحنامه های مرتبط می گردید، این مقاله برای شماست. با ما همراه باشید.

عقد صلح

در قدم اول برای معرفی عقد صلح به بررسی معنای لغوی آن می پردازیم. صلح را می توان در دو معنا به کار برد. این دو معنا از قرار زیر اند:

• اولین معنا که معنای مشترک بین بسیاری از سیستم های حقوقی است ، به معنی توافق و سازش است .
• در معنای دیگر صلح به معنای سازش و صلح حتی بدون وجود اختلاف قبلی است . در این معنا موضوع صلح می تواند همه چیز باشد .

در این حالت دو طرف بر سر موضوعی که در حال حاضر درباره آن اختلاف ندارند اما ممکن است بعد ها دچار اختلاف شوند ، قرارداد صلح می بندند .

عقد صلح در قانون مدنی

به ساده ترین توضیح ممکن باید بگوییم که عقد صلح ، قراردادی است که افراد بر مبنای آن توافق می کنند بین خودشان بابت اختلاف موجود یا اختلافی که ممکن است در آینده رخ دهد صلح کنند . در قسمت قبل این عقد را در دو معنا معرفی نمودیم. اما باید بدانید که ماده 752 قانون مدنی در باره این عقد مقرر می دارد :

” صلح ممکن است یا در مورد رفع تنازع موجود و یا جلوگیری از تنازع احتمالی ، در مورد معامله و غیر آن واقع شود. ”

انواع عقد صلح

همانطور که در ابتدای این مقاله اشاره کردیم، عقد صلح را با توجه به معنایی که می توان از آن استفاده نمود، در دو حالت کلی به کار میبریم. این دو حالت با یکدیگر متفاوت اند و از آن ها تحت عنوان انواع صلح یاد می کنیم. به مثال های زیر توجه نمایید:

• مثال اول: الف می گوید ب به او 100 هزار تومان بدهکار است. ب ادعا می کند این طور نیست و میزان بدهی او 60 هزار تومان است. در این حالت الف و ب می توانند با هم توافق کنند و با انعقاد قرارداد صلح اختلافشان را پایان دهند.
• مثال دوم: الف و ب هنوز با هم درباره موضوعی اختلاف ندارند. اما بابت یک اختلاف احتمالی در آینده قرارداد صلح می بندند.

ارکان عقد صلح

• مُصالح: اولین رکن این عقد، مُصالح است . مصالح کسی است که مالش را به عنوان صلح به دیگری می دهد.
• متصالح: متصالح کسی است که مال را از طریق صلح قبول می کند.
• مال الصلح: پول یا مالی که در مقابل پذیرش صلح پرداخت می شود را مال الصلح می نامند.
• شرایط صحت عقد صلح

نکته ای که در این بین باید در نظر بدارید آن است که صلح می تواند به صورت رایگان نیز به وقوع بپیوندند. در این حالت نیازی به مال الصلح در ارکان عقد نخواهد بود.

شرایط صحت عقد صلح

در ماده 190 قانون مدنی می خوانیم که هر عقدی برای صحت ملزم به دارا بودن شرایطی می باشد. صلح نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این بخش می خواهیم شرایط صحت این عقد را با توجه به آنچه در قانون مدنی می خوانیم بیان کنیم. این شرایط عبارت اند از:

• قصد و رضایت طرفین: در هر قراردادی، وجود قصد واقعی و رضایت طرفین از مهم‌ترین شرایط است. در عقد صلح نیز طرفین باید با آگاهی کامل و بدون اکراه، به توافق برسند.
• اهلیت طرفین: بر اساس قانون مدنی، طرفین باید دارای اهلیت قانونی باشند. یعنی باید بالغ، عاقل و رشید باشند تا بتوانند عقد صلح را منعقد کنند.
• موضوع مشخص و معلوم: موضوع صلح باید کاملاً مشخص و معلوم باشد. این موضوع می‌تواند مال، دین یا هر حق دیگری باشد که طرفین بر سر آن به توافق رسیده‌اند.
• مشروعیت جهت: جهت عقد صلح باید مشروع باشد، یعنی نباید خلاف قوانین آمره یا اخلاق عمومی باشد. به‌طور مثال، صلح بر سر موضوعات غیرقانونی مانند مواد مخدر یا فعالیت‌های مجرمانه باطل است.

آثار عقد صلح

قطعا می دانید که هر عقدی بعد از انعقاد آثاری دارد. اما آثار عقد صلح چیست؟

• الزام‌آوری قرارداد
• تثبیت حقوق و تعهدات
• امکان مراجعه به دادگاه
• جایگزینی برای دعاوی
• پایان دادن به اختلافات حقوقی
• پیشگیری از بروز اختلافات جدید

اما چه عامل یا عواملی باعث از بین رفتن این عقد و آثار مربوط به آن می شود؟

موارد بطلان عقد صلح

جدای از آنچه به عنوان شروط باطل و مبطل در قانون مدنی می خوانیم، برخی شرایط هستند که باعث بطلان یا فسخ عقود می شوند. در این بخش به صورت اختصاصی ، موارد بطلان صلح را بررسی می کنیم. به موجب ماده ۷۶۲ قانون مدنی:

• اشتباه در طرف مصالحه یا مورد صلح موجب بطلان عقد صلح می شود.
• در صورت وقوع اشتباه، دیگر صحبتی از ایجاد حق فسخ برای هر دو یا یکی از طرفین نمی باشد، بلکه صلح به طور کلی باطل قلمداد می شود.

در تکمیل آنچه در این بخش گفتیم باید بدانید که اشتباه در طرف مصالحه زمانی موجب بطلان صلح خواهد شد. که شخصیت طرف مصالحه دلیل اصلی انعقاد قرارداد باشد.  اشتباه در مورد صلح نیز زمانی موجب بطلان صلح می شودکه اشتباه در خصوص اوصاف اساسی مورد صلح رخ دهد. نه اوصاف فرعی آن.

موارد فسخ عقد صلح

موارد بطلان عقد صلح را در قسمت قبل مورد بررسی قرار دادیم. در این بخش به مواردی که موجب فسخ این عقد می گردد اشاره می کنیم.

• فسخ به خیار: در صلح مانند سایر عقود لازم دیگر، خیاراتی غیر از خیارات مختص بیع، قابل اعمال است. قانونگذار در ماده 764 در فصل صلح، فقط به خیار تدلیس اشاره می کند و چنین می گوید که تدلیس در صلح موجب خیار فسخ است. از طرفی ممکن است هریک از خیارات مشترک مانند خیار عیب، خیار تبعض سفقه، خیار غبن، خیار شرط، و … را با کلیه احکام و آثار خیارات را دارا باشد.
• اقاله: تمامی احکام و آثار مذبور در مورد اقاله در اقاله صلح نیز اعمال می شود. به عبارتی باید بگوییم که عقد صلح یکی از اقسام معاملات است و طرفین می توانند طبق مقررات مربوط به اقاله آنرا به تراضی، تفاسخ کنند.

مزایا و کاربردهای عقد صلح

به عنوان سخن پایانی بر آنیم تا در این بخش، مزایای صلح را به نسب ساید عقود بیان داریم. اگر در این باب همچنان سوالی در ذخن دارید با مراجعه به بخحش ویژه وکلا، می توانید از مشاوره فوری و تضمینی با وکیل متخصص امور عق.د و قرارداد ها در استان مورد نظر خود بهره مند شوید. از همراهی شما سپاسگزاریم. مزایای عقد صلح عبارت اند از:

• حل سریع اختلافات
• پیشگیری از دعاوی
• انعطاف‌پذیری بالا
• سهولت در تنظیم